Niet alleen Facebook en Google weten alles van je

Iedereen leest wel eens een nieuwsbericht waarin (weer eens) wordt gemeld dat bedrijf X (in dit geval bedoel ik niet het tanende social media platform van Elon Musk) of organisatie Y een datalek had en er persoonsgegevens gelekt zijn. Vrij recent nog bijvoorbeeld bij KLM, waar het kinderlijk eenvoudig was om gegevens van klanten te verzamelen. Of EasyPark, waar een database met klantgegevens is gestolen. Het is vervelend als jouw persoonsgegevens daartussen zitten maar ongemerkt geven wij met zijn allen veel meer informatie prijs over onszelf dan bij de meeste van die datalekken naar buiten komt.

Grote tech partijen volgen ons. Dag en nacht. Via websites, via apps. Van Google wist je dit misschien al. Google heeft door het gebruik van van zijn zoekmachine (nog altijd de place to go to voor een zoekopdracht voor dik 90% van de gewone sterveling), zijn internetbrowser Chrome en andere services (wie gebruikt niet af en toe Google Maps, bijvoorbeeld?) een goed beeld van wat wij als gebruikers doen op internet. En nee, de incognito-modus van Chrome heeft je niet gered als je even bewust anoniem wilde surfen zonder dat Google meekeek. Maar Google is niet de enige.

Adobe kent je wensenlijstje voor de kerst

Neem Adobe bijvoorbeeld. Je weet wel, de producent van die - dat moet gezegd worden - geweldige creatieve software (Photoshop) en het meest gebruikte bestandsformaat voor bestandsuitwisseling van documenten, PDF. Wist jij dat Adobe ook een andere tak van sport bedrijft met haar Adobe Experience Cloud? Daarmee verzamelt Adobe allerlei gegevens van internetgebruikers via de diensten die zij levert aan vele, goedbezochte websites en populaire apps, zoals Marktplaats, Buienradar en Bol.com. Deze diensten worden geleverd om websites in staat te stellen de content te optimaliseren. En daarvoor verzamelt Adobe op de sites van haar afnemers allerlei data van gebruikers over hun websitebezoeken en gedrag op de site.

Adobe meent dat zij de her en der verzamelde gegevens slechts in opdracht van die websites verwerkt. Dat ziet Stichting Databescherming Nederland anders. Zij meent dat Adobe ongemerkt en zonder onze toestemming onze gangen op internet volgt. Eenvoudig gezegd is zij in de eerste plaats van mening dat Adobe niet slechts verwerker in opdracht van anderen (websites van derden) is maar een zelfstandig verwerkingsverantwoordelijke. Adobe stelt namelijk uit de data die zij “verwerkt” voor (individuele) websites, gedetailleerde klantprofielen samen waarin de data uit verschillende kanalen worden gecombineerd. Tracking, wordt dat ook wel genoemd.

Als ik een snelle blik op de website van Adobe werp, en daar vervolgens (vertaald) lees “Met Real-Time Customer Profile, kunt u een holistische mening van elke individuele klant zien door gegevens van veelvoudige kanalen, met inbegrip van online, off-line, CRM, en derden te combineren”, dan krijg ik toch waarlijk het idee dat Adobe niet alleen data verwerkt voor de verschillende websites. Adobe verwerkt en verzamelt de data niet alleen voor de websites, maar verwerkt en combineert de globaal over vele sites verzamelde data (vooral?) met het (eigen) doel om de websites de beste dienst te kunnen leveren: hen in staat te stellen om op hun websites zo gepersonaliseerd en optimaal mogelijke content voor de bezoekers te kunnen aanbieden. Want dat is wat alle marketeers willen en waarmee goud geld verdiend kan worden. Dus eigenlijk niets anders dan puur eigen belang. In de tweede plaats is voor het plaatsen van tracking cookies toestemming vereist. En die toestemming wordt niet goed en helder genoeg gevraagd - en in sommige gevallen worden cookies al geplaatst vóórdat toestemming kan zijn verkregen.

Massaclaim

Stichting Databescherming Nederland is onlangs gestart met een massaclaim tegen Adobe wegens de onrechtmatige verwerking van persoonsgegevens. Deelname is laagdrempelig en gratis. Even op de site van de stichting aanmelden en je wordt op de hoogte gehouden. En als de zaak sterk genoeg is, mondt het misschien zelfs uit in een financieel voordeeltje als de rechter een schadevergoeding voor de onrechtmatige verwerking van persoonsgegevens toewijst. In ieder geval was de commotie en aandacht voor de massaclaim in de pers voor de Belastingdienst, een van de afnemers van Adobe Experience Cloud, genoeg reden om het gebruik ervan uit te schakelen. Blijkbaar heeft men daar toch wel enige zorg. Maar ja, helemaal vreemd is dat na de toeslagenaffaire natuurlijk niet.

Ik heb mij aangemeld. Jij ook?

PS Kijk ook eens naar de claims tegen X en Amazon.